Pawlu Mizzi - Missier il-ktieb Malti

Hawn ftit nies li jirnexxielhom jghaddu mill-hajja minghajr storbju izda jirnexxielhom ihallu wirt kbir. Pawlu Mizzi huwa wiehed minn dawn. Pawlu huwa bniedem kwiet, tarah aktarx rasu baxxuta, bl-Ingliz nghidulu unassuming. Illum ghalaq 80 sena u l-bierah sala nies distinti marret troddlu hajr ghal dak li ghamel ghal pajjizna. Pawlu Mizzi, jista’ jissejjah ‘missier il-ktieb Malti’ . 40 sena ilu, ftit snin wara li Malta kisbet l-Indipendenza, Pawlu Mizzi, holom li l-ktieb Malti kellu postu u waqqaf il-Klabb Kotba Maltin.

Zgur li l-Professur Oliver Friggieri, l-President Emeritus Ugo Mifsud Bonnici, l-Ispeaker Louis Galea, id-deputat laburista Evarist Bartolo u l-Prim Ministru Lawrence Gonzi fissru b’mod mill-aktar tajjeb u hafna ahjar minn dawn il-ftit kliem tieghi, x’fissret il-vizjoni ta’ Pawlu Mizzi. Uhud, bhal Professor Friggieri u Ugo Mifud Bonnici jafuh mill-qrib u setghu jirrakkuntaw kemm kienet kbira il-holma ta’ Pawlu u b’liema hila rnexxielu jwettaqha. Il-professur Friggieri stqarr li l-politiku tana l-indipendenza politika, Pawlu Mizzi tana, permezz tal-ktieb Malti, l-indipendenza tal-hsieb. Kien permezz tieghu li l-awturi Maltin setghu jippublikaw ix-xogholijiet taghom, ta’ kull generu.

Aktar minn hekk, Pawlu fehem li biex il-ktieb Malti jiehu postu fil-hwienet tal-kotba u jinqara mill-Maltin u l-barranin, irid ikun maghmul professjonalment. Kif qal tajjeb xi hadd, hemm il-ktieb ta’ qabel zmien Pawlu u l-ktieb ta’ wara , daqshekk kienet kbira l-bidla fil-pubblikazzjonijiet f’Malta li gab. Kien Pawlu Mizzi bil-Midsea Books Ltd. li ppublika l-Miklem Malti ta’ Erin u Mario Serracino Inglott, l-erba’ volumi ta’ Rajt Malta Tinbidel ta’ Herbert Ganado, is-sensiela facsimile ta’ kotba rari dwar Malta fosthom Della Desrittione di Malta ta’ G.F. Abela. Mizzi kiteb ukoll bosta artikli ta’ natura antropologika u storika. Il-generazzjoni tieghi forsi ltaqghet l-ewwel darba mal-istorja u l-kultura Maltija propju bil-magazin Heritage, li ghadni nghozz sa llum fil-librerija tieghi. Nghid ghaliha kont naqrah b’assidwita.

Il-lejla li hejjew il-familja Mizzi, specjalment ibnu Joe, ghal missierhom kellha tkun u kienet tassew, lejla ta’ unur ghal Pawlu Mizzi. Kien privilegg ghaliha li nkun f’dik il-migemgha biex naghti gieh lil Malti u Ghawdxi, dehen ta’ pajjizu.