Htiega ta' Commissioner for Standards

Il-ġimgħa l-oħra ġew ippubblikati, anke jekk tard ħafna, id-dikjarazzjonijiet tal-assi u d-dħul tal-ministri u s-segretarji parlamentari.  Din kienet saret obbligu madwar 25 sena ilu mill-Gvern Nazzjonalista biex ikun hemm trasparenza sħiħa anke dwar il-finanzi privati ta' min ikollu karigi pubbliċi.  Dawn id-dikjarazzjonjiet qajmu għagħa kbira għax fihom bosta stramberiji.  

 

Ha naghti ftit ezempji. 1. Is-segretarju parlamentari Franco Mercieca ddikjara dħul ta' 116,000.  Issa meta tneħħi s-salarju tiegħu bħala konsulent mal-gvern u tikkalkola li meta jopera fil-privat dan idaħħal 3,600 ewro f'nofstanhar, dan qed jiprova jghidilna li jopera biss nofstanhar wieħed fix-xahar. 2. Il-ministru Anton Refalo iddikjara li bħala avukat is-sena l-oħra daħħal anqas mill-paga minima. Fl-istess waqt, għandu loan mal-bank ta' 800,000. Liema hu l-bank li jislef 800,000 lil min lanqas biss idaħħal il-paga minima ? 3. Il-ministru Chris Cardona li ddikjara dħul li, meta tneħħi l-onorarja tal-parlament minnu, issib li bħala avukat f'sena daħħal biss 3,000. U anke Chris Cardona għandu loan kbir ta' 600,000 !  Dawn jemminhom xi hadd ?! 

 

Imma aghar minn hekk imbaghad insibu li kellna tliet ministri li lanqas biss iddikjaraw x’daħħlu. Il-ministri Manwel Mallia, Edward Scicluna u Louis Grech ma ddikjarawx id-dħul tagħhom tas-sena l-oħra. Imbaghad ghandna lil  Manwel Mallia li ghandu nofs miljun ewro cash li kien qed iżomm id-dar !  

 

Jien nemmen li ghandna bzonn skrutinju ahjar ta’ dikjarazzjonijiet bhal dawn, anke ghax li kull min hu fil-politika irid jezercita d-dmirijiet tieghu b’mod li jispira fiduċja fl-aġir u mġieba tieghu. Biex jissaħħu dawn il-prinċipji fl-1995 fir-Renju Unit twaqqaf il-“Parliamentary Commissioner for Standards” bħala riżultat ta’ rakkomandazzjonijiet magħmula mill-Kumitat dwar Standards. Tajjeb infakkar li l-ex Ministru Tonio Borg kien ssuggerixxa f' Settembru tal-2012, f’White Paper dwar “Il-Parlament Malti: Iktar Awtonomija, Iktar Responsabilità”, li f’pajjizna ghandu jkun appuntat Kummissarju bhal dan.  Fl-opinjoni Kummissarju bhal dan ghandu jkollu wkoll il-fakulta’ li jimmonitorja kull dikjarazzjoni li jaghmel deputat u/jew Ministru.

Bela' s-sunnara

Ftit granet qabel ghalaq il-Parlament ghas-sajf waqt il-Question Time kelli sessjoni nteressanti mas-Segretarju Parlamentari Roderick Galdes fejn hareg car in-nuqqas ta’ preparazzjoni ta’ dan l-esponent.  Is-suggett kien il-bini tal-Pixkerija l-gdida gewwa l-Marsa.  Spicca rrepeta d-diskors li kien ilna nisimghu mill-Kap tieghu li ma jaghmilx sens li l-Pixkerija ma tkunx biswit il-bahar u li ma jaghmilx sens li din tkun hdejn il-Biccerija.

Meta mbaghad staqsejtu jafx jghidli x’inhu l-persentagg ta’ hut li jidhol il-Pixkerija ta’ llum direttament minn fuq id-dghajjes, spicca ma kienx jaf.  Qalli naghmillu mistoqsija bil-miktub u jwegibni !  Imma galadarba kien qed jaghmel l-argument li din ma taghmilx sens li ma tkunx tmiss mal-bahar, jien kont nassumi li wasal ghal din il-konkluzzjoni ghax kien jaf x’persentagg ta’ hut li jidhol il-Pixkerija ta’ llum direttament minn fuq id-dghajjes.  Meta ghidtlu li bejn 5% u 10% biss tal-hut li jidhol il-Pixkerija llum jitnizzel  direttament minn fuq id-dghajjes, inhasad ! 

Staqsejtu wkoll jekk kienx hares lejn numru ta’ ritratti li poggejt fuq il-Mejda tal-Kamra xi sentejn ilu fejn kont urejt bic-car li anke fi Sqallija hemm numru ta’ Pixkeriji li ma jaghtux direttament fuq il-bahar, ma kienx jaf x’se jwiegeb.  L-argumenti xxuttawlu !  Bena l-argumenti tieghu fuq ir-ramel.

Fil-verita’ konna ghazilna dak is-sit hdejn il-Biccerija ghal numru ta’ vantaggi.  Hu tajjeb li jkollok food processing plants hdejn xulxin, 2) ma jkollokx skarigg ta’ transport ghal fdal tal-hut ghax l-inceneratur qieghed bieb u ghatba, 3) tista facilment tiprovdi landing site ghal hut mid-dghajjes minn fuq il-moll tas-Shipbuilding.  Imma bhas-soltu dan kollu jinsewh ghax jaqblilhom jinsewh, u l-aqwa li jibqghu jirrepetu l-argumenti biex imaqdru dak kollu li ddecidejna ahna.  Qalulna li se jkunu posittivi.  Il-problema hi li nahseb li ma jafux d-definizzjoni ta’ xi tfisser tkun posittiv ! 

Morali jew le ?

L-Assemblea ta’ Wales jew ahjar il-Parlament ta’ Wales dan l-ahhar approva ligi li biha galadarba persuna ma tmur tikteb f’registru li hi kontra li jittiehdulha l-organi taghha meta tmut, allura l-Istat ikollu dritt jassumi li din il-persuna hi favur li jittiehdu l-organi taghha.  Huma eskluzi bazikament biss dawk li m’ghandhomx il-kapacita’ mentali li jiddeciedu fuq materja bhal din. Il-Ministru tas-Sahha wieghed li l-familji tal-persuna li tkun mietet se jkollhom dritt joggezzjonaw.  Imma jekk il-familja ma tkunx taf x’kienet il-posizzjoni tal-qarib qabel ma miet u ma jgibux prova li l-persuna ma riditx li jittiehdulha l-organi allura l-Istat se jassumi li din il-persuna riedet.

 

Sa llum il-posizzjoni hi li jekk trid li jinghata xi organu tieghek wara mewtek allura trid tmur tinkiteb f’registru biex tiddikjara dan.  Issa, jew ahjar mill-2015, is-sistema se tigi prattikament bil-kontra. Jekk ma tiddikjarax li ma tridx li jittiehidlek xi organu allura l-Istat jassumi li trid. Din id-decizzjoni qajmet reazzjonijiet differenti kemm f’Wales kif ukoll barra minn Wales.  Dawk favur jsostnu li b’decizzjoni bhal din se jizdiedu b’madwar 25% l-ammont ta’ organi disponibbli ghall-persuni fil-bzonn.

 

Minn naha l-ohra kien hemm hafna li sostnew li din hija decizzjoni immorali ghax tnehhi ghal kollox l-ghazla cara favur id-donazzjoni.  L-opposizzjoni giet l-aktar minn knejjes nsara, kif ukoll mill-komunitajiet Musulmani u anke dawk Lhud. Dawk kontra jsostnu li din se tohloq dwejjaq aktar lill-familji li jkunu tilfu xi membru tal-familja.  Huma jsostnu wkoll li din se tohloq ukoll sitwazzjonijiet difficli ghat-tobba.

 

Il-Knisja Kattolika u anke knejjes ohra nsara oggezzjonaw ghal din il-proposta.  Il-posizzjoni tal-Knisja Kattolika, kif espressa fil-Katekizmu, hi li t-tehid ta’ organi “mhuwiex moralment accettabli  jekk il-persuna jew raprezentant awtorizzat minnha ma tatx il-kunsens esplicitu taghha. Inkella aktar milli d-donazzjoni tkun espressjoni ta’ solidarjeta’ bejn il-popli, din issir vjolazzjoni tal-persuni mejta”.

Rapport zbilancjat

Kont nahseb li l-Ministru Leo Brincat huwa serju meta jghid li jrid jaghmel audit fuq l-operat tal-WasteServ.  Kumpanija b’konnessjonijiet kbar mal-Partit Laburista inghatat b’direct order xoghol biex indunat li l-WasteServ, flok ingaggat 300 ruh b’mod permanenti, xtrat servizz wara sejha pubblika u approvata mid-Dipartiment tal-Kuntratti. Dan il-konsulent lanqas biss indenja ruhu jitkellem mal-membri tal-Bord precedenti halli jisma l-verzjoni taghhom fuq l-operat tal-WasteServ qabel hareg b’dan ir-rapport parzjali. Kif ili snin nispjega d-decizzjoni politika taghna kienet li ningaggaw lill-maggoranza tal-haddiema mill-kuntrattur, halli nzommu flessibilita’ galadarba konna ghadna qed nibdew noperaw facilitajiet godda u ma konniex nafu ezatt x’manpower finalment se jkollna bzonn.  Iddecidejna hekk biex ma nispiccawx b’xi Tarzna ohra. 

 

Issa l-Ministru Brincat irid jghidilna jekk hux ser ikun qed jingagga dawn il-haddiema b’mod permanenti, halli jkunu piz fuq it-taxxi taghna ghal dejjem u mhux sakemm ikun hemm bzonn is-servizz taghhom. Il-haddiema dazgur li ghamlu pressjoni kbira biex jigu tal-post qabel l-elezzjoni izda jien dejjem harist l-interess pubbliku.  Fit-twegiba tieghu baqa ma qalilniex x'se jaghmel hu issa.

 

Dan ir-rapport ma jghid xejn u l-Ministru Brincat huwa zbaljat li flok jiffoka fuq il-vizjoni strategika tal-WasteServ jidhol fl-operat ta’ entita li llum hija immexxija minn CEO li gie ‘hand picked’ minflok intghazel wara sejha pubblika bhalma kien sar fi zmieni. Leo Brincat rega semma wkoll ir-rapport li ghamel ‘advisor’ tal-Ministeru tal-Finanzi li jirrakkomanda, fost l-ohrajn, li l-impjant ta’ Sant’ Antnin jiehu aktar skart, li n-nies ghandhom jibdew ihallsu ghal iskart li jarmu u li jitnaqsu s-sieghat li fihom joperaw s-Civic Amenity Sites. Il-Ministru Leo Brincat ser jimplimentahom dawn ir-rakkommandazzjonijiet issa li l-analizi ta’ Silvio de Bono tlestiet u giet prezentata fil-Parlament il-bierah ?  Hemm bzonn iwiegeb u jwiegeb car.

 

Leo Brincat, wara aktar minn 120 gurnata ministru, ghadu fil-bahh fuq l-immannigjar tal-iskart. Ma jafx fejn ser jaghti rasu. Thawwad u qed jibza jiddeciedi. Qed jeghreq ! Il-bierah rajna kif l-Ministru Brincat habbel muntanja u welled gurdien. Imissu jisthi li ghadu lanqas ma hareg bi proposta wahda fuq l-immaniggjar tal-iskart. Ghadna ma smajna xejn fuq liema progetti ser ikun qed jimplimenta u x’fondi ser ikun qed igib lejn Malta ha jimplimentahom u jzied l-impjiegi fejn mehtieg. Dan Ministru li mhux jiflah ghal piz li intefa’ fuqu, minkejja li naghta responsabilitajiet ferm anqas milli kellna ahna l-Ministri fil-legislatura l-ohra.  Hareg biss Issue Paper fuq Waste Management li tant ma fiha xejn li tissue paper ghandna valur aktar minnha !  U qalilna li rridu nistennew sa Dicembru biex inkunu nafu fejn se jmur.  Se jkun hela sena.  U dawn qalulna li lesti li jmexxu !

L-immigrazzjoni - sfida għall-valuri li ngħidu li nħaddnu

Il-bieraħ il-Papa Franġisk għamel l-ewwel żjara tiegħu barra Ruma u għażel proprju li jżur il-gżira Taljana qribna ta' Lampedusa, li tirċievi ħafna immigranti; ferm aktar minna. Ħafna qed iqisu dan bħala messaġġ qawwi tal-Papa. Għażel li jmur f’dik il-gżira biex jenfasizza l-mod kif irridu nġibu ruħna ma’ dawk l-imsejknin, li jkunu ħallew pajjiżhom, ivvjaġġaw għal ġranet sħaħ kemm fuq l-art kif ukoll fil-baħar biex isibu tama ġdida f’pajjiż ieħor. 

 

L-immigrazzjoni hi sfida għall-valuri li ngħidu li nħaddnu bħala poplu. Sfida għaIl-valur suprem tal-ħajja, suppost tradott fl-obbligi internazzjonali osservati mill-pajjiżi kollha li jgħinu lil kull min ikun fil-periklu fuq il-baħar bla diskriminazzjoni.  Hi sfida għall-valur tas-solidarjetà li ngħidu li nemmnu fiha. L-obbligu li nuru solidarjetà ma' ħaddieħor, hu ta' liema kulur hu. Hi sfida wkoll għal-libertà u għall-progress li ngħidu li nemmnu fihom. Min jgħid li hu liberali u progressiv ma jistax jagħżel ma' min juri dawn il-valuri ! 

 

Il-Papa waqt il-quddiesa li qaddes fil-ground tal-football ta’ Lampedusa kien car fi kliemu “Mulej, nitolbu maħfra ghal dawk li bil-liġijiet u d-decizzjonjiet tagħhom, ħolqu sitwazzjonijiet li ġabu traġedji”.  U kompla “Insejna kif nibku għal dawn l-imsejknin”. Ikkundanna l-“globalizazzjoni tal-indifferenza”. 

 

L-immigrazzjoni hi kwistjoni kumplessa li mhix sewda jew bajda imma rridu nittrattawha b'mod bilanċjat li fih bilfors ħafna griż u sfumaturi. Huma ċarlatani dawk il-politici li jitkellmu fuq soluzzjonijiet semplici għal problema tant kumplessa. Hija r-responsabilita’ tal-Prim Ministru Malti ta’ llum li sahansitra wasal biex issuġġerixxa li nies bħal dawn għandna nħalluhom f’nofs ta’ baħar. Sabih ħafna tmur tittandan mal-Papa u anqas minn gimgħa wara tagħmel diskors li jkebbes sentimenti razzisti.   U biex jgħaxxaqha proprju l-bieraħ stess l-awtoritajiet maltin taw struzzjonijiet li ma jingħatawx donazzjonijiet lill-immigranti llegali fic-centru ta’ Ħal-Far !  Ma ninsewx li dan gvern tal-Progressivi u Moderati !

Aktar investiment fil-Buskett

Ninnota b’sodisfazzjoni li l-proġett li kien ġie sottomess mill-Ministeru li kont immexxi, il-Ministeru ghar-Rizorsi u Affarijiet Rurali, fuq il-konservazzjoni tal-Buskett il-gimgha l-ohra nghata l-approvazzjoni tal-Kummissjoni Ewropeja għall-finanzjarjament. Il-proġett, b’investiment ta’ ftit anqas minn 3 miljun ewro jifforma parti minn katina sħiħa t’inizjattivi li ħadna fl-ahhar snin biex inharrsu l-Buskett.

Nittama li dan il-Gvern ikompli jimbotta ħalli jiggarantixxi fondi Ewropej biex il-Buskett jerġa’ jiġi prestinat ghat-tgawdija tal-pubbliku. Ninnota b’dispjacir, per ezempju, illi t-tlett irziezet li gew irrestawrati fil-Buskett matul l-ahhar sena u nofs (u cioe, dak tal-Bagħal, tal-Ispirtu u tal-Bosk) għadhom ma ġewx utilizzati u jekk is-sitwazzjoni tibqa’ tali, facilment dawn l-irziezet jerġgħu jiġu żdingati.

Il-progett iffinanzjat taħt il-LIFE+ għall-Buskett jahseb sabiex jitneħħew siġar aljeni għall-post, jigu restawrati ħitan li jmorru lura għal żmien il-Kavallieri u saħansitra jerġa’ jitwassal l-ilma fil-wied li jgħaddi mill-Buskett. Dan għandu jwassal biex dan il-post jiġbed lejh u jitgawda minn aktar familji Maltin u anki barranin li jzuru pajjiżna.

Ninnota wkoll li sfortunatament il-persuna li hadem qatigh biex tigi sottomessa din l-applikazzjoni, safa bil-kuntratt tieghu mitmum u spicca tnehha minn adviser fil-Ministeru li llum jokkupa Leo Brincat. Ezempju iehor ta' meritokrazija bir-reverse !